Pogorszyły się wyniki finansowe przedsiębiorstw

W ubiegłym roku nakłady inwestycyjne były wyższe o 12,2 proc. (w cenach stałych), podczas gdy w 2017 roku wzrost wynosił ledwie 3,4 proc.

Komentarz Soni Buchholtz, ekspertki ekonomicznej Konfederacji Lewiatan

GUS informuje o wynikach finansowych przedsiębiorstw niefinansowych w 2018 roku. W jego świetle podstawowe wskaźniki ekonomiczno-finansowe uległy jednoznacznemu pogorszeniu, które odzwierciedla słabnące warunki prowadzenia działalności przez średnie i duże firmy w Polsce.

Na przestrzeni 2018 roku odnotowano zarówno wzrost przychodów z całokształtu działalności, jak i jego kosztów, przy czym tempo zmian kosztów przeważyło nad przychodami (wzrost o 7,5 proc. względem 6,7 proc.). Nieco wyższy wzrost dotyczył przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, ale i tu koszty wzrosły bardziej (7,3 proc. vs. 7,6 proc. r/r). W konsekwencji, wskaźnik poziomu kosztów wzrósł z 94,8 proc. do 95,5 proc. Niezmiennie, ponad 80 proc. kosztów stanowią trzy kategorie: zużycie materiałów (42,7 proc.), usługi obce (23,0 proc.) oraz wynagrodzenia (15,3 proc.). W tej ostatniej grupie odnotowano widoczny wzrost roli wynagrodzeń (o 0,3 p. proc.) w porównaniu do 2017 roku. W obliczu deficytów zasobów pracy konkurencja o pracownika musiała odcisnąć się na strukturze kosztów przedsiębiorstw. Udział zużycia energii pozostawał marginalną kategorią (2,2 proc., bez zmian r/r), ale otwartym pytaniem pozostaje, na ile jego rola ulegnie zmianie w danych za przyszły rok.

Wynik finansowy brutto przedsiębiorstw w 2018 spadł o 8,2 proc. r/r, a netto - o 10,8 proc. r/r, na co złożyły się: słaby wzrost wyniku finansowego ze sprzedaży (2,1 proc.), silny spadek wyniku finansowego na pozostałej działalności (-58,9 proc. r/r) oraz ujemny wynik na operacjach finansowych (wskutek różnic kursowych). Zysk netto w 2018 zadeklarowało 80,6 proc. przedsiębiorstw (spadek o 0,3 p. proc.), jego wartość wyniosła o 5,1 proc. mniej, a przychody zyskownych przedsiębiorstw były niższe (85,9proc., o 1,5 p. proc. mniej) niż przed rokiem.

Na tym tle nieco lepsza była sytuacja przedsiębiorstw angażujących się w działalność eksportową. Wprawdzie deklarowało ją mniej firm niż w 2017 (51,0% względem 51,8%), ale poziom przychodów z tej działalności wzrósł o 3,8%, a obecność zysku netto i inne charakterystyki firm eksporterów są zasadniczo lepsze niż w całej próbie. Obserwowane zmiany są łatwo interpretowalne w kontekście słabnącego otoczenia makroekonomicznego. Jednocześnie jednak potwierdza się prawidłowość pozytywnej roli, jaką eksport odgrywa w działalności firmy.

Najsilniejsze wzrosty dotyczyły nakładów na budynki i budowle, co znajduje potwierdzenie także w innych danych GUS, i daje podstawę do przekonania o względnie pozytywnych sentymentach inwestujących firm. 83,7 proc. średnich i dużych podmiotów potwierdziło działalność inwestycyjną, a największe wzrosty notowane były także w dużych sekcjach, takich jak transport i logistyka, czy handel.